Popüler Yayınlar

15 Mart 2013 Cuma

Çocuğunuzu kardeşe hazırlamak

Eve yeni bir bireyin katılacak olması, evin içinde büyük değişikliklere neden olur. Ebeveynin ikinci veya bir sonraki çocuğa sahip olacağı haberiyle herkes kıpırdanır ve harıl harıl yeni çocuk için hazırlanmaya başlar ve çocuk doğduktan sonra da ailenin çoğu ilgisi yenidoğanın temel ihtiyaçlarını karşılamaya yönelir. Tüm bu değişiklikler evdeki büyük kardeş için atlatılması zor bir dönemdir. Gelecek çocuğu kıskanmaları ve davranışlarının değişmesi sıktır. Ancak ebeveynler büyük çocuklarını aileye yeni bir bireyin katılması için hazırlayabilirler.
 
KARDEŞİNİN OLACAĞI HABERİ VE GEBELİK SÜRECİ ANLATILMASI
Gebelik olayı ve dönemleri çocuğa uygun bir dille ve onların mantığına uygun bir şeklide anlatılabilir. Gebelik dönemlerindeki hazırlıklarda büyük çocuğunuzu da katabilirsiniz.
Büyük çocuğunuza yeni bir bireyin geleceğiyle ilgili haberi vermek için belirlenmiş uygun bir zaman veya bunun bir uygun yolu yoktur. Hamilelikten rahat hissettiğiniz ve çocuğa uygun olgunlaşma düzeyine göre bahsedin. Okul öncesi yaşındaki çocuğunuza ‘Birkaç ay içinde kardeşin olacak’ yerine ‘Yazın/kışın bir kardeşin olacak’ şeklinde doğum zamanını anlatabilirsiniz.
Çocuğunuz gebelikle ilgili sorular sorabilir. Çocuğunuza uygun anlayacağı dilde basit ve net cevaplar verin. Meraklarının giderilmesi yeni gelecek kardeşine olan ilgisini artırabilir.
Eğer çocuğunuzun bebeğe ilgisi artarsa;
  • Kendi bebeklik resimlerine bakabilir,
  • Birlikte bebeği olan aileleri ziyaret edebilir,
  • Potansiyel bebek isimlerini birlikte düşünebilir,
  • Doktor kontrollerine birlikte gidebilirsiniz.
 
DOĞUMA HAZIRLAMAK
Doğum yaklaştıkça, siz hastanedeyken çocuğunuzun yapacaklarıyla ilgili ayarlamaları yapıp bu planları çocuğunuzla paylaşın. Çocuğunuzun sizi hastanede ziyarete gelmesini sağlayın, mümkünse kimse gelmeden en yakın zamanda olsun. Bu ziyaret onun doğumun önemli bir aile olayı olduğu fikrini pekiştirir.
Yapılacak değişim ve rutinleri bebek doğmadan günler veya haftalar içinde yapın. Mesela oda değişimi veya büyük çocuğun okula başlaması gibi. Çocuğunuza bebeğin kullanacağı eşyaları gösterin ve onunla bunlar hakkında konuşun.Bebeğin odasını birlikte düzenleyebilir, bebek alışverişlerinde onu da götürebilirsiniz. Bu sıra da ona da yeni birşeyler alın. Çocuğunuzla beraber doğacak kardeşi için basit ve tamamlaması kolay bir şey hazırlayın. Beşiğine yapıştırılacak bir resim gibi.

YENİ BEBEĞİ EVE GETİRMEK
Bebeğiniz eve geldikten sonra çocuğunuzun değişikliklere ayak uydurmasına yardımcı olun. Onu bebeğin de dahil olduğu günlük aktivitelere katın ki kendini dışlanmış hissetmesin.
Birçok çocuk yeni bebeğin bakımını üstlenmek ister. İşleri onun yapması daha uzun sürse de, bu büyük çocuğunuzun bebekle pozitif etkileşime girmesine neden olabilir.
Eğer çocuğunuz bebeğe hiç ilgi göstermiyorsa panik olmayın ve onu zorlamayın. Zaman alabilir.
Emzirme gibi çocuğu dışarıda bırakan faaliyetlerde, eline bir oyuncak verip onunla ilgilenmesi yönünde yönlendirici olun.
Büyük çocuğunuzla vakit geçirebileceğiniz fırsatları kollayın. Bebek uyurken ve mümkünse her gün bir ebeveynin bölünmeyecek dikkatini çocuğa vererek birlikte zaman geçirin. Ona özel zaman ayrıldığını anlamaları yeni bebeğe olan öfkelerini azaltabilir.
Akraba ve arkadaşlarınıza, bebekten farklı bir konuda konuşmaları için hatırlatın. Akraba veya arkadaşlarla birlikte komik bir aktivite veya çocuk için özel bir şey yapmayı önerin.
 
TÜRKİYE’DE YAPILAN YANLIŞ TUTUMLAR

Yukardaki yazımızda bir çocuğa kardeşini hazırlamakla ilgili sizlere yardımcı olmaya çalıştım. Şimdi de poliklinikte sıkça ailelerin bize söylediği karşılaştığımız yanlış tutum ve davranışları sıralamak istiyorum:
  • Bebek doğduktan sonra onu kötülemek, ’Ne kadar yaramaz, hep ağlıyor’,  ‘biz onu sevmiyoruz, seni seviyoruz.’ Demek.
  • Çocuk aileye hep bebekle ilgilendiklerini söylediğinde, ‘Hiç de değil. Seninle de ilgilendim. Kıskanmana gerek yok.’ Diyerek çocuğun duygularını yok saymak.
  • Gelen misafirlerin ‘Bebek geldikten sonra çocuğun pabucu dama atıldı.’ Gibi yorumları.
  • Kıskanmaması için çocuğa daha önce konulan kuralların gevşemesi; ‘Hadi sen de bizimle yat’ demek veya daha çok oyun oynamasına, yaramazlık yapmasına gözyummak.
  • ‘Sen artık abla, abi oldun’ diyerek yeni kardeşini hatırlatarak  davranışlarına sınır koymaya çalışmak.
NE ZAMAN BİR UZMAN YARDIMI GEREKİR
Çocuğunuzda kalıcı huy ve davranış değişiklileri kardeşi doğduktan bir süre sonra hala devam ediyorsa, 
Okul başarısında düşme, okula gitmek istememe, 
Okulda huysuzluk, huzursuzluk gibi davranışları olduysa, 
İştah ve uyku problemleri tüm önlemlere rağmen devam ediyor, 
Oyun oynamıyor veya hemen oyundan çıkıyor, Herşeye hemen ağlıyor, çabuk sinirleniyor, Diğer çocuklara tahammülünde azalma, sosyal ilişkide azalma, 
Üç haftadan daha uzun süre altına kaka kaçırma veya altını ıslatma gibi davranışlar gözlediğinizde bir çocuk psikiyatrisi uzman yardımı gerekir.
Ailenizle doğacak yeni bebeğinizle iletişime açık, sağlıklı günler dilerim.

                                                            Dr. Selcen ESENYEL
                                                            Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
                                                            İzmit Seka Çocuk Hastalıkları Hastanesi

Yararlanılan Kaynaklar:
1) http://www.parenting.com
2) Prof. Dr. Atalay Yörükoğlu, Çocuk Ruh Sağlığı/Çocuğun Kimlik Gelişimi, Eğitimi ve Ruhsal Sorunları, Özgür Yayınları, İstanbul, 2010.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder